Gevoelige tandhalzen kunnen ontstaan door te hard poetsen, en door het terugtrekken van het tandvlees bij tandvleesontstekingen. Als het tandvlees zich terug trekt komt de hals en de wortel van de tand bloot te liggen. Daar zit geen glazuur op waardoor de tand of kies gevoelig wordt voor warm, koud, zoet en zuur.
Zodra het tandvlees zich terugtrekt, komt dus een stukje van de tand zonder glazuur bloot te liggen. Dit poreuze materiaal is tandbeen. In tandbeen zitten kanaaltjes die verbonden zijn met de zenuwholte binnenin de tand of kies. Als het tandvlees de kanaaltjes afsluit, merk je daar niets van. Is het tandvlees weg, dan komt door warme, koude, zoete en/of zure prikkels het vocht in die kanaaltjes in beweging. Die beweging irriteert de zenuwen en veroorzaakt zo de pijn.